به گزارش پایگاه خبری تحلیلی گلوگاه ما به نقل از بلاغ؛ تغییرات اقلیمی، فشارهای انسانی و ناملایمات مدیریتی در سال‌های اخیر، این مناطق را در معرض تهدید قرار داده و نیاز به اقدامات جدی برای حفظ و بهبود وضعیت آن‌ها احساس می‌شود.
یکی از اقدامات مهم و نمادین در این زمینه، روز درختکاری است که با هدف ترویج فرهنگ حفظ منابع طبیعی و افزایش آگاهی عمومی برگزار می‌شود. در این روز، افراد و سازمان‌ها به کاشت درختان و ترویج اهمیت حفظ جنگل‌ها می‌پردازند. با این حال، فعالیت‌های نمادین نمی‌توانند به تنهایی مشکل را حل کنند و نیاز به برنامه‌ریزی جامع و اقدامات پایدار دارند.
با توجه به اهمیت جنگل‌ها و درختان در مازندران و چالش‌های پیش رو، نیاز به مدیریت پایدار و علمی در این حوزه احساس می‌شود. الگوبرداری از طبیعت و استفاده از گونه‌های بومی، می‌تواند به حفظ و بهبود وضعیت جنگل‌ها کمک کند. همچنین، آموزش و فرهنگ‌سازی از سنین پایین و توجه به اهمیت منابع طبیعی در خانواده‌ها و رسانه‌ها، نقش مهمی در ایجاد نگاه مثبت و پایدار به طبیعت دارد.
به‌بهانه ۱۵ اسفند روز درختکاری، با کارشناسان و اساتید حوزه جنگلداری به گفتگو نشستیم؛ در ادامه گزارش، این گفتگوها را می‌خوانید.
مجید لطفعلیان، عضو هیئت علمی گروه جنگلداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، در گفتگو با خبرنگار بلاغ، به مناسبت روز درختکاری، به بیان وضعیت نگران‌کننده جنگل‌های مازندران پرداخت.
وی اظهار داشت: عوامل مدیریتی، اقتصادی و سیاسی به‌طور مستقیم بر وضعیت جنگل‌ها تأثیرگذار هستند؛ این عوامل به همراه جمعیت زیاد کشور، فشار زیادی به منابع طبیعی وارد کرده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در خصوص نمادین بودن فعالیت‌های درختکاری در استان مازندران، گفت: اینگونه فعالیت‌ها می‌توانند تاثیرات مثبت فرهنگی و تبلیغاتی داشته باشند، به شرطی که بخشی از برنامه جامع‌تر و کارشناسی‌شده باشند.
لطفعلیان از عملکرد ضعیف دولت و سازمان جنگل‌ها در این زمینه انتقاد کرد و تاکید داشت:گونه‌های انتخابی باید توسط کارشناسان تعیین شوند و هر گونه انتخاب نادرست ممکن است حتی ضرر هم داشته باشد.
انتخاب گونه‌های مناسب درختان برای مازندران
وی با اشاره به تنوع جغرافیایی مازندران، افزود: بهترین روش جنگلداری الگوبرداری از طبیعت خود منطقه است، برای مثال، در جلگه‌ها توسکای قشلاقی گونه مناسبی است که البته بسته به هدف درختکاری، درختان غیر بومی نیز می‌توانند، مورد استفاده قرار گیرند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری بر نیاز به برنامه‌ریزی جامع و مدیریت پایدار جنگل‌ها تاکید کرد و گفت: هدف‌های مختلف درختکاری مانند تلطیف آب و هوا، زیبایی منظر و حفاظت خاک باید در انتخاب گونه‌های درختی مورد توجه قرار گیرند.
لطفعلیان همچنین بر اهمیت استفاده از گونه‌های بومی در کشت وسیع تاکید کرد و افزود: در مناطقی مانند شهرها و حاشیه جاده‌ها، می‌توان از گونه‌های غیر بومی نیز استفاده کرد.
اهمیت کاشت درختان در مناطق روستایی و شهری
محمد حجتی استاد تمام گروه جنگلداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، در گفتگو با خبرنگار بلاغ، به‌مناسبت روز درختکاری، وضعیت جنگل‌های مازندران را تحلیل کرد و با اشاره به اقلیم خاص و رویشگاه‌های متنوع این استان، تاکید کرد: مازندران یکی از استان‌های سبز کشور است؛ با این حال، مانند بسیاری از مناطق دیگر کشور، در معرض ناملایمات مختلفی قرار گرفته است.
وی عنوان داشت: تغییرات اقلیمی، فقر فرهنگی، تعرض به طبیعت، هجوم مسافران و مهاجران از جمله عواملی هستند که موجب تخریب و کاهش پوشش سبز این منطقه شده‌اند.
نمادین بودن روز درختکاری
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اظهار کرد: روز درختکاری و هفته طبیعی به‌صورت نمادین برای ارج نهادن به منابع طبیعی و درخت در نظر گرفته شده است.
حجتی افزود: درختان بومی باید در اولویت کاشت باشند چراکه این درختان میلیون‌ها سال است که در جنگل‌های شمال ایران رشد می‌کنند و با شرایط موجود منطقه سازگاری یافته‌اند؛ همچنین، گونه‌های سوزنی برگ در مناطق شهری به دلیل توانایی بیشتر در جذب آلاینده‌ها و ایجاد فضای سبز همیشه‌بهاری توصیه می‌شوند.
وی با تاکید بر اهمیت کاشت درختان در مناطق روستایی و اطراف آب بندان‌ها و کانال‌های آب، گفت: کاشت درختان آبدوست و ایجاد کوریدورهای زیستی می‌تواند به حرکت و تردد حیات وحش کمک کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری بیان کرد: در مناطق شهری می‌توان از گونه‌های غیر بومی سوزنی برگ برای کاهش آلاینده‌ها و صدا استفاده کرد.
راهکارهای بهبود وضعیت جنگل‌ها و منابع طبیعی
حجتی معتقد است که نگاه به منابع طبیعی باید تغییر کند و به‌عنوان یک بحث فرهنگی از درون خانواده‌ها آغاز شود.
وی تاکید کرد: آموزش کودکان به احترام به طبیعت و منابع طبیعی باید از سنین پایین آغاز شود و خانواده‌ها در این زمینه نقش اساسی دارند، همچنین، صدا و سیما و رسانه‌ها باید به تبلیغ و آموزش اهمیت طبیعت و منابع طبیعی بپردازند.
اهمیت طبیعت برای زندگی انسان
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری با اشاره به اهمیت جنگل‌های شمال ایران در تامین شرایط مطلوب زندگی، تصریح کرد: نباید به ظاهر سبز شمال ایران گول خورد و باید از منابع طبیعی به خوبی مراقبت کنیم.
حجتی در پایان خاطرنشان کرد: اگر جنگل‌ها و منابع طبیعی حفظ نشوند، زندگی در این منطقه نیز دشوار خواهد شد.
چالش‌های پیش‌روی جنگل‌ها و درختان
اکرم حسینی، فعال محیط زیست مازندران در گفتگو با خبرنگار بلاغ؛ به‌مناسبت روز درختکاری، به اهمیت این روز و نقش آن در حفظ محیط زیست پرداخت و اظهار داشت: روز درختکاری فرصتی است تا همه ما به اهمیت درختان و جنگل‌ها در حفظ تعادل اکوسیستم‌ها و تأمین نیازهای انسانی پی ببریم؛ این روز نمادین می‌تواند به افزایش آگاهی عمومی و ترویج فرهنگ حفظ منابع طبیعی کمک کند.
وی با اشاره به چالش‌های پیش‌روی جنگل‌ها و درختان، افزود: تغییرات اقلیمی، فشارهای انسانی و ناملایمات مدیریتی از جمله عواملی هستند که موجب تخریب و کاهش پوشش سبز مناطق مختلف کشور شده‌اند؛ درختکاری و حفظ جنگل‌ها نیازمند همکاری همه‌جانبه بین دولت، سازمان‌های مردم‌نهاد و شهروندان است.
راهکارهای بهبود وضعیت جنگل‌ها
این فعال محیط زیست به راهکارهای بهبود وضعیت جنگل‌ها اشاره کرد و گفت: برنامه‌ریزی و مدیریت پایدار جنگل‌ها با توجه به اصول علمی و استفاده از گونه‌های بومی می‌تواند به بهبود وضعیت جنگل‌ها و افزایش ماندگاری درختان کمک کند.
حسینی تاکید کرد: آموزش و فرهنگ‌سازی از سنین پایین و توجه به اهمیت منابع طبیعی در خانواده‌ها و رسانه‌ها نقش مهمی در ایجاد نگاه مثبت و پایدار به طبیعت دارد.
وی در پایان یادآور شد: رسانه‌ها و آموزش نقش بسیار مهمی در ترویج فرهنگ حفظ منابع طبیعی دارند؛ افزایش آگاهی عمومی و تبلیغ اهمیت طبیعت و منابع طبیعی می‌تواند به حفظ و بهبود وضعیت جنگل‌ها و درختان کمک کند؛ امیدوارم که روز درختکاری بهانه‌ای باشد تا همه ما به اهمیت حفظ محیط زیست بیشتر توجه کنیم.
به گزارش بلاغ؛ در نهایت، باید توجه داشت که حفظ جنگل‌ها و منابع طبیعی نیازمند همکاری همه‌جانبه بین دولت، سازمان‌های مردم‌نهاد، و شهروندان است؛ افزایش آگاهی عمومی و ترویج فرهنگ حفظ منابع طبیعی از طریق آموزش و رسانه‌ها، نقش مهمی در این مسیر ایفا می‌کند.
برنامه‌ریزی و مدیریت پایدار جنگل‌ها با توجه به اصول علمی و استفاده از گونه‌های بومی، می‌تواند به بهبود وضعیت جنگل‌ها و افزایش ماندگاری درختان کمک کند؛ اقدامات نمادین مانند روز درختکاری هرچند اهمیت دارند، اما باید به‌عنوان بخشی از یک رویکرد جامع‌تر در نظر گرفته شوند.
توجه به نیازهای مختلف اکوسیستم‌ها و استفاده هوشمندانه از منابع طبیعی، می‌تواند به حفظ و بهبود وضعیت جنگل‌های مازندران و سایر مناطق کشور منجر شود از این رو، تلاش مشترک و هماهنگ برای حفظ منابع طبیعی و ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای کاشت و نگهداری درختان، اهمیت بسیاری دارد.